Δεν μπορούμε να μεγαλώσουμε ένα παιδί πιο γρήγορα απ’ ό,τι του επιτρέπει η ανάπτυξή του. Απλώς πρέπει να ακολουθήσουμε το ρυθμό του. Αρκεί να ξέρουμε πότε είναι έτοιμο να κάνει ένα νέο βήμα και πώς μπορούμε να το βοηθήσουμε να τα καταφέρει.
Πότε ένα παιδί είναι έτοιμο…
... να εγκαταλείψει την πιπίλα του;
Στην ηλικία του ενός έτους, η ψυχολογική ανάγκη του πιπιλίσματος είναι πια λιγότερο έντονη και το μωρό παύει να ενδιαφέρεται βαθμιαία για την πιπίλα του. Είναι, λοιπόν, καιρός να συνηθίσει να περνάει στιγμές και χωρίς αυτή. Ιδανικά, ο «αποχωρισμός» θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν την ηλικία του ενάμισι έτους, γιατί διαφορετικά το πιπίλισμα μπορεί να κάνει ένα παιδί να καθυστερήσει να μιλήσει.
Πώς να το βοηθήσετε: Θα χρειαστεί να επιστρατεύσετε την τέχνη της πειθούς: «Μπορείς να κρατήσεις την πιπίλα σου, αλλά μόνο όταν είσαι στο σπίτι». Μόλις εφαρμοστεί αυτός ο κανόνας, περάστε στο επόμενο βήμα: «Αν δεν βάλεις την πιπίλα όλη την ημέρα, θα σου διαβάσω δύο ιστορίες το βράδυ». Όμως, για να είναι αποτελεσματική αυτή η «θεραπεία αποτοξίνωσης» δεν πρέπει να γίνεται σε στιγμές μεγάλου άγχους, όταν, π.χ., ένα καινούργιο αδερφάκι έχει μόλις έρθει στο σπίτι ή το παιδί έχει αρχίσει να πηγαίνει στον παιδικό σταθμό.
... να μάθει να διαβάζει την ώρα;
Μέχρι την ηλικία των δύο ετών για τα παιδιά υπάρχει μόνο ένας χρόνος: το τώρα. Το «χθες», το «αύριο» και το «μόλις ξυπνήσεις» δεν σημαίνουν τίποτα γι’ αυτά, όσο έξυπνα κι αν είναι. Μετά τα δύο, αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τις έννοιες του «αμέσως» ή του «αργότερα». Μέχρι τα τρία, κάνουν την εμφάνισή τους το «χθες» και το «αύριο». Όμως θα χρειαστεί να κάνετε λίγη υπομονή ακόμη μέχρι να μπορέσει να χρησιμοποιήσει το ρολόι. Το να μάθει την ώρα είναι το τελευταίο βήμα μιας σύνθετης διαδικασίας, η οποία δεν θα ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των έξι με επτά ετών.
Πώς θα το βοηθήσετε: Από το τρίτο έτος της ζωής του μπορείτε να ξεκινήσετε να του μαθαίνετε να συνδυάζει το χρόνο με τα γεγονότα με τη βοήθεια ενός ψηφιακού ρολογιού. Επειδή για το παιδί σε αυτή την ηλικία ο χρόνος είναι μια αφηρημένη έννοια, δώστε του να καταλάβει ότι η μέρα χωρίζετε σε γεγονότα τα οποία πραγματοποιούνται σε συγκεκριμένες ώρες: «Στις δέκα θα ξεκινήσει η αγαπημένη σου παιδική σειρά», «Μόλις το ρολόι δείξει δύο, θα φάμε», «Στις εφτά θα έρθει ο μπαμπάς στο σπίτι», «Στις εξίμισι θα μπούμε στο μπάνιο».
... να βοηθάει στις δουλειές του σπιτιού;
Η περίοδος της ζωής του που θεωρεί ύψιστη τιμή να το αποκαλείτε «μικρέ μου βοηθέ» είναι πολύ ευχάριστη για όλους: Εσείς έχετε επιτέλους λίγη βοήθεια στο σπίτι κι εκείνο είναι τόσο περήφανο που μπορεί να κάνει ό,τι κι εσείς. Εμπλέξτε το στις καθημερινές ασχολίες σιγά σιγά από την ηλικία των δυόμισι ετών, πάντα όμως με τη δική σας επίβλεψη. Στην αρχή, μπορεί να βάζει τα κουτάλια και τις χαρτοπετσέτες στο τραπέζι, να σας δίνει το αλάτι από το ντουλάπι όταν μαγειρεύετε και να βάζει μπροστά την ηλεκτρική σκούπα. Στην ηλικία των τεσσάρων, είναι έτοιμο για πιο σύνθετες δουλειές, όπως να στρώνει κανονικά τραπέζι βάζοντας τα πιρούνια αριστερά και τα μαχαίρια δεξιά από το πιάτο, να ανακατεύει την κατσαρόλα καθώς προσθέτετε νερό ή μπαχαρικά και να μαζεύει τα ψίχουλα από το πάτωμα με το μικρό σκουπάκι. Στα έξι του, μπορείτε να του εμπιστευτείτε να μεταφέρει εύθραυστα αντικείμενα.
Πώς θα το βοηθήσετε: Τα παιδιά λατρεύουν να μιμούνται τους γονείς τους. Δώστε τους λοιπόν το καλό παράδειγμα φροντίζοντας να περιγράφετε κάθε τι που κάνετε: «Κοίτα, βάζω το πιρούνι αριστερά από το πιάτο και το ποτήρι ψηλά και δεξιά». Αν δεν δείχνει ιδιαίτερο ενθουσιασμό, προσπαθήστε να μετατρέψετε τις δουλειές σε διασκέδαση, συνδυάζοντάς τις με το αγαπημένο του παιχνίδι.
... να ντύνεται μόνο του;
Από τις πρώτες φράσεις που μαθαίνει και λατρεύει να επαναλαμβάνει ένα παιδί είναι το «μόνο μου». Στη θεωρία, η ιδέα του να ξεμπερδέψετε από το ντύσιμό του και να το αφήνετε να το κάνει μόνο του είναι δελεαστική. Μια δουλειά που μπορεί να κάνει το παιδί από νωρίς είναι πάντα κάτι που μπορείτε να εκμεταλλευτείτε. Όμως προσοχή: Αυτή η τάση του για ανεξαρτησία μπορεί να φτάσει την υπομονή σας στα όριά της. Μέχρι την ηλικία των τρεισήμισι ετών η σωματική του ανάπτυξη δεν του επιτρέπει να φορέσει παντελόνι και μπλούζα «όπως οι μεγάλοι» και –αν του επιτρέψετε να αναλάβει μια υποχρέωση πιο νωρίς απ’ όσο μπορεί να τη φέρει εις πέρας– υπάρχει ο κίνδυνος να ξεσπάει σε φωνές και κλάματα σε κάθε αποτυχία.
Πώς να το βοηθήσετε: Ξεκινήστε ανάποδα. Είναι πιο εύκολο για ένα παιδί να μάθει να βγάζει τα παπούτσια ή το εσώρουχό του απ’ ό,τι να τα βάζει. Όταν θα έχει πια τελειοποιήσει την τέχνη του γδυσίματος –περίπου στο τέταρτο έτος της ζωής του– θα του είναι πολύ εύκολο να ντυθεί. Όμως μη βάζετε τον πήχη πολύ ψηλά: Θα πρέπει να συμπληρώσει τον πέμπτο χρόνο για να μπορεί να κουμπώνει τα κουμπιά και να ανεβάζει το φερμουάρ του. Σε κάθε περίπτωση, για να προλάβετε τις διαφωνίες και τις καθυστερήσεις, φροντίστε να έχετε επιλέξει εσείς τα ρούχα που θα φορέσει.
... να μάθει να παίζει ένα μουσικό όργανο;
Ο Μότσαρτ έπαιζε πιάνο από τριών ετών, αλλά μόνο ένα παιδί-θαύμα μπορεί να ακολουθήσει το παράδειγμά του. Είναι προτιμότερο να περιμένετε μέχρι τα πέμπτα του γενέθλια για να επενδύσετε σ’ ένα μουσικό όργανο. Ο λόγος είναι ότι για να μπορέσει ένα παιδί να μελετήσει τις κλίμακες, θα πρέπει να είναι ικανό να παραμένει καθισμένο για μισή ώρα τουλάχιστον. Επίσης, θα πρέπει να είναι αρκετά ώριμο ώστε να αντιληφθεί ότι δεν θα μπορεί να παίζει μουσική σαν βιρτουόζος από την πρώτη στιγμή.
Πώς να το βοηθήσετε: Εξερευνήστε το ενδιαφέρον του για τη μουσική από τη βρεφική ηλικία. Τα κρουστά (τα τύμπανα, οι μαράκες κ.ά.) είναι ό,τι πρέπει για αρχή. Από τον ένατο μήνα, μπορείτε να του πάρετε μουσικά παιχνίδια για βρέφη που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Θα πρέπει όμως να περιμένετε μέχρι τα πέντε για να διαπιστώσετε εάν θέλει να μάθει μουσική. Μπορεί να μη σας το πει με αυτά τα λόγια, όμως ένα παιδί που έχει το απαιτούμενο ταλέντο θα βρει τρόπους για να σας το δείξει. Για παράδειγμα, δεν θα μπορέσει να αντισταθεί στον πειρασμό να πειράζει όλη την ώρα την κιθάρα του μπαμπά ή το πιάνο της γιαγιάς.
... να κοιμηθεί σε κανονικό κρεβάτι;
Η αντικατάσταση της κούνιας με κανονικό κρεβάτι δεν είναι κάτι ανώδυνο για ένα παιδί. Αυτή η αλλαγή είναι συνώνυμη με επιπλέον αυτονομία και το σωστό timing είναι σημαντικό. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανόνας που να ορίζει τη σωστή ηλικία για να προχωρήσετε σε αυτό το βήμα. Μερικά παιδιά είναι έτοιμα από την ηλικία των είκοσι μηνών, ενώ άλλα από τους τριάντα. Μια καλή ένδειξη είναι όταν το παιδί επιμένει να σκαρφαλώνει μόνο του στα κάγκελα της κούνιας του.
Πώς να το βοηθήσετε: Η ιδέα του να πει αντίο στην κούνια του μπορεί να το τρομάξει στην αρχή. Εάν έχει φτάσει σε ηλικία δυόμισι με τριών ετών και δεν έχετε κάνει ακόμα το βήμα, προσπαθήστε να το πείσετε ότι θα είναι προς όφελός του να αποκτήσει ένα κανονικό κρεβάτι. Εξηγήστε του ότι θα μπορεί να κατεβαίνει μόνο του κι έτσι δεν θα χρειάζεται να φωνάζει εσάς εάν θέλει να πάει στην τουαλέτα ή να πάρει ένα παιχνίδι. Τέλος, καθησυχάστε το: Αυτό δεν σημαίνει ότι μεγάλωσε τόσο ώστε να μην έχει πια «δικαίωμα» για χάδια και παραμύθια.
... να μάθει να μιλάει μια ξένη γλώσσα;
Οι περισσότεροι γονείς πιστεύουν ότι όσο πιο μικρό αρχίσει ένα παιδί να μαθαίνει μια γλώσσα, τόσο καλύτερα θα τη μιλάει. Κι αυτό δεν είναι λάθος. Πριν την ηλικία των έξι ετών, ένα παιδί είναι ικανό να μιμηθεί τέλεια τους ήχους μιας ξένης γλώσσας. Μπορείτε να εκμεταλλευτείτε αυτό το γεγονός, χωρίς όμως να το πιέσετε, γιατί διαφορετικά μπορεί να μισήσει τις ξένες γλώσσες.
Πώς να το βοηθήσετε: Ξεκινήστε να το εξοικειώνετε με λέξεις της ξένης γλώσσας ήδη από την ηλικία των δύο ετών. Όμως μην περιμένετε θαύματα. Το παιδί σας ήδη προσπαθεί σκληρά να μάθει τη μητρική του. Η μικρότερη ηλικία στην οποία μπορεί να ξεκινήσει κανονικά μαθήματα είναι τα τέσσερα –νωρίτερα δεν είναι ακόμα έτοιμο να παρακολουθήσει και να γίνει μέλος μιας ομάδας. Οι συνθήκες στις οποίες γίνονται τα μαθήματα θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ευχάριστες, ώστε η πρώτη του επαφή με τη γλώσσα να είναι σαν παιχνίδι.
... να μάθει να κολυμπά;
Τα μωρά λατρεύουν το νερό και σε πολλά κολυμβητήρια υπάρχουν μαθήματα baby swimming όπου μπορούν να συμμετέχουν παιδιά ηλικίας μερικών εβδομάδων. Αλλά για να μπορέσει ένα παιδί να κολυμπήσει συνειδητά και με σωστή τεχνική θα πρέπει να έχει αναπτύξει τις απαιτούμενες κινητικές ικανότητες και να έχει αποκτήσει καλή αίσθηση ισορροπίας, κάτι που δεν πρέπει να περιμένετε να συμβεί πριν τα τέταρτα γενέθλιά του. Πάντως, μην αγχωθείτε αν καθυστερήσει να το κάνει, πολλά δεν ξέρουν να κολυμπούν πριν από την ηλικία των έξι ετών.
Πώς να το βοηθήσετε: Βασική αρχή για να μάθει ένα παιδί να κολυμπά είναι να μη φοβάται το νερό. Τα οργανωμένα μαθήματα κολύμβησης βοηθάνε τόσο στην εκμάθηση της τεχνικής όσο και στην εξοικείωση με το υγρό στοιχείο, ενώ το γεγονός ότι συμμετέχει μαζί με συνομηλίκους τού δίνει την αίσθηση του παιχνιδιού. Όμως ο στόχος δεν πρέπει να είναι να γίνει πρωταθλητής, αλλά να χαρεί πλατσουρίζοντας στο νερό.
... να μάθει ποδήλατο;
Για να βγάλετε τις βοηθητικές ρόδες, θα πρέπει το παιδί όχι μόνο να έχει αποκτήσει αίσθηση ισορροπίας και να έχει αναπτύξει τις κινητικές του δεξιότητες, αλλά και να μπορεί να κάνει ταυτόχρονα ένα σύνολο κινήσεων: να κρατάει σταθερά το τιμόνι, να κάνει πεντάλ, να κοιτάζει μπροστά του, να αυξάνει ταχύτητα, να στρίβει, να φρενάρει. Τα πιο τολμηρά παιδιά τα καταφέρνουν λίγο μετά τα τέσσερα, αλλά η πλειοψηφία δεν είναι έτοιμη μέχρι την ηλικία των έξι ετών.
Πώς να το βοηθήσετε: Μην πιέσετε το παιδί να κάνει αυτό το βήμα αν δεν θέλει. Για να μάθει να κάνει ποδήλατο, πρέπει να του δίνει ευχαρίστηση, όχι να είναι κάτι καταναγκαστικό. Προχωρήστε σταδιακά, αφαιρώντας τη μια βοηθητική ρόδα στην ηλικία των τεσσάρων ετών –εφόσον έχετε τη συγκατάθεση του παιδιού. Όταν θελήσει να βγάλει και τη δεύτερη βοηθητική ρόδα, φροντίστε να μην υπάρχουν γύρω του πολλοί «μάρτυρες». Έτσι, θα έχει λιγότερο άγχος.
Για να έχει ένα παιδί όρεξη να μάθει καινούργια πράγματα
- Ενθαρρύνετέ το. Πείτε του ότι είστε πραγματικά περήφανοι για εκείνο και συγχαρείτε το όταν τα καταφέρνει.
- Δώστε το παράδειγμα. Όσο περισσότερο σας βλέπει, π.χ., να απολαμβάνετε τη μουσική, τόσο περισσότερο θα θέλει να μάθει ένα μουσικό όργανο.
- Μοιραστείτε μαζί του τις εμπειρίες. «Νιώθεις τον αέρα στο πρόσωπό σου όταν κάνεις ποδήλατο;» Βοηθήστε το να εκφράσει την ευχαρίστησή του και τις αισθήσεις του επικοινωνώντας μαζί σας.
- Διαλέξτε τη σωστή στιγμή. Λίγες εβδομάδες μετά τη γέννηση του μικρού αδερφού του, η πρώτη μέρα που θα πάει στον παιδικό σταθμό, η εποχή που θα βγάλει την πάνα δεν είναι κατάλληλες για να μάθει κάτι καινούργιο.
- Μην το γελοιοποιείτε. Ξεχάστε τις φράσεις «έτσι κάνουν τα μωρά», «κοίτα πώς τα καταφέρνει η αδερφή σου» ή «όλος ο κόσμος θα σε κοροϊδεύει».
Πηγή: in.gr
Είναι έτοιμο να.....