19 Απρ 2011

Πάσχα και παιδική διατροφή

Πόσα αυγά μπορούν να καταναλώνουν τα παιδιά;
Το αυγό αποτελεί ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα τρόφιμα των τελευταίων δεκαετιών, καθώς μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970, θεωρείτο τρόφιμο με ιδανική ισορροπία μεταξύ κόστους και θρεπτικής αξίας. Οι συνήθεις συστάσεις των παιδιάτρων είναι 1 αυγό κάθε 2 με 3 ημέρες (δηλαδή 2-3 αυγά την εβδομάδα), όμως οι πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά μπορούν να καταναλώνουν 1 αυγό την ημέρα. H χοληστερόλη που περιέχεται στο αβγό έχει τεθεί επανειλημμένως στο εδώλιο του κατηγορουμένου, ωστόσο είναι πολύ χρήσιμη στις μικρές ηλικίες, καθώς από αυτήν συντίθενται οι ορμόνες που βοηθούν στην ανάπτυξη όπως η τεστοστερόνη στα αγόρια και τα οιστρογόνα στα κορίτσια.
H άποψη των παιδιάτρων λοιπόν για αποφυγή ημερήσιας κατανάλωσης αβγού από τα παιδιά είναι λανθασμένη. Επίσης, ο κρόκος του αβγού είναι πολύτιμος για την υγεία. Περιέχει βιταμίνη B12 η οποία βοηθά στην πρόληψη της μεγαλοβλαστικής αναιμίας αλλά και ιχνοστοιχεία και μέταλλα όπως το σελήνιο και ο ψευδάργυρος, όπως και ευεργετικά ω-3 λιπαρά οξέα που βοηθούν στη ομαλή ανάπτυξη και τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου.
Μετά τη νηστεία τι πρέπει να προσέξουμε και τι προκαλεί η ξαφνική κατανάλωση κρέατος;
H στέρηση που υπόκεινται τα παιδιά στη διάρκεια της νηστείας τα οδηγούν, όπως και τους ενήλικες, στην κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων κρέατος ανήμερα του Πάσχα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται γαστρίτιδες, γαστρεντερίτιδες και δυσπεψία. Ιδιαίτερη προσοχή επίσης πρέπει να δώσουν οι γονείς που έχουν διαβητικά παιδιά. Δεν είναι λίγες οι φορές που μετά το τέλος της εορταστικής περιόδου αρκετά άτομα εισήχθησαν σε νοσοκομεία λόγω προβλημάτων υγείας που προκλήθηκαν από τη διατροφή.
Πολύ σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι δε χρειάζεται να φάμε μέσα σε μία μέρα όλα όσα στερηθήκαμε κατά τη διάρκεια της νηστείας. Καλό είναι να τρώμε μικρά και πολλά γεύματα και να πίνουμε καθημερινά πολλά υγρά. Οι ειδικοί συνιστούν να μη φάμε πολύ, για να αποφύγουμε τη δυσπεψία. Και για να το αποφύγουμε θα πρέπει κατά τη διάρκεια της νηστείας να φροντίσουμε να μην έχει μείνει εντελώς άδειο το στομάχι των παιδιών για πολλές ώρες. Μπορούμε να φάμε μικρές ποσότητες από όλα τα πασχαλινά εδέσματα, να καταναλώσουμε πολλά πράσινα λαχανικά και ωμές σαλάτες, να αποφύγουμε τα πολλά καρυκεύματα και σάλτσες και τέλος να ολοκληρώσουμε το φαγητό με ένα γιαούρτι με μέλι ή με μικρή ποσότητα γλυκού.
Είναι πολύ σημαντικό αν το παιδί μας έχει μπει σε διαδικασία νηστείας να μεταβεί πολύ ομαλά και ήπια στην κατανάλωση κρέατος και λιπαρών. Αν όχι τα αποτελέσματα θα είναι άκρως δυσμενή για αυτό δημιουργώντας έντονες δυσπεψίες και διάρροιες. Αιτία είναι η απότομη αλλαγή της ποιότητας της διατροφής που είχαν συνηθίσει κατά τη διάρκεια της νηστείας.
Τέλος, η απότομη και υπερβολική κατανάλωση κρέατος και γλυκισμάτων, συνεπάγεται άμεση αύξηση των λιπαρών στη διατροφή και κατ’ επέκταση υπάρχει άμεσος κίνδυνος αύξησης βάρους αλλά και αύξησης των λιπιδίων στο αίμα (αύξηση χοληστερίνης είναι πλέον πολύ σύνηθες φαινόμενο στα υπέρβαρα και παχύσαρκα κυρίως παιδιά)!
Μέτρο στο πασχαλινό τραπέζι:
  • Καταρχάς θα πρέπει να περιορίσουμε την κατανάλωση του αυγού σε ένα την ημέρα, διότι θα είναι υπερβολή εφόσον υπάρχει παράλληλη κατανάλωση πρωτεΐνης και λιπαρών από το κρέας (αρνί).
  • Επιβάλλεται να θέσουμε όρια στην ποσότητα που θα καταναλώσουμε. Ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά και εμείς προερχόμαστε από μια περίοδο κατά την οποία απουσίαζε η κατανάλωση κρέατος και για αυτό η ένταξή της στην διατροφή μας θα πρέπει να γίνει σταδιακά. Επίσης το στομάχι μας είχε παραμείνει «ξεκούραστο»για αρκετές ημέρες, οπότε δεν είναι ανάγκη να το βομβαρδίσουμε με υπερβολικές ποσότητες πρωτεϊνών, λιπιδίων και πουρινών.
  • Θα πρέπει να έχουμε πολλά γεύματα μέσα στην ημέρα. 3 κύρια και 2-3 ενδιάμεσα. Στο πρωινό μας γεύμα μπορούμε να βάλουμε και 1 λεπτή φέτα τσουρέκι και 1 κούπα γάλα ή 1 αυγό και μια φέτα ψωμί με 1 κούπα γάλα. Στα ενδιάμεσα γεύματα μπορούμε να δώσουμε στο παιδί μικρή ποσότητα από το σοκολατένιο του αυγό σαν snack, χωρίς να το τρώει καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και παράλληλα με το φαγητό του επιβαρύνοντας την ημερήσια συνολική πρόσληψη θερμίδων.
  • Προτιμήστε το κατσίκι αντί του αρνιού καθώς είναι φτωχότερο σε κορεσμένα λιπαρά οξέα. Το λίπος στο αρνί και το κατσίκι είναι καλά κρυμμένο ενδομυϊκά και είναι δύσκολο να αφαιρεθεί. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προτιμήσουμε να δώσουμε στο παιδί να καταναλώσει τα πιο άπαχα μέρη του αρνιού ή του κατσικιού (μπούτι).
  • Πολύ σημαντική κρίνεται επίσης η κατανάλωση λαχανικών και σαλάτας και μάλιστα πριν ξεκινήσουμε το γεύμα μας. Φτιάξτε μια πολύχρωμη και παράλληλα γευστική σαλάτα (χρησιμοποιήστε λαχανικά διαφόρων χρωμάτων και ειδών) και δώστε τη στο παιδί να τη καταναλώσει προτού ξεκινήσει να τρώει το φαγητό του. Οι φυτικές ίνες που περιέχει η σαλάτα θα του δημιουργήσουν πρόωρο κορεσμό προσφέροντάς του παράλληλα μεγάλη ποικιλία σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
  • Αν το παιδί σας τρώει τη μαγειρίτσα, τότε η σούπα αυτή αποτελεί το καλύτερο φάρμακο για το πέρασμα από τη νηστεία στην ασυδοσία της ημέρας του Πάσχα.
  • Παράλληλα με το αρνί να δίνετε στα παιδιά να καταναλώνουν και ποσότητα υδατανθράκων κυρίως σύνθετων. Να προσφέρεται διάφορα ριζότα με λαχανικά ή πίτες λαχανικών, ή πατατοσαλάτα. Το άμυλο θα του ηρεμήσει το έντονο αίσθημα της πείνας και της λαιμαργίας και θα το προστατέψει από το να «πέσει με τα μούτρα» στο φαγητό.
  • Κάποια μικρά αλλά χρήσιμα μυστικά είναι να βάλουμε ρίγανη στο κρέας από το προηγούμενο βράδυ καθώς έχει αποδειχτεί ότι η ρίγανη μειώνει την παραγωγή των επικίνδυνων νιτροζαμινών που παράγονται στο κρέας και σχετίζονται ακόμα και με καρκινογένεση. Επίσης να ρίχνετε αρκετό λεμόνι στο κρέας το οποίο αποτελεί πλούσια πηγή βιταμίνης C και βοηθάει στην απορρόφηση του σιδήρου.
Υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά:
Όσον αφορά στα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά θα πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή διότι η περίοδος του Πάσχα ελλοχεύει πολλούς κινδύνους για αύξηση βάρους. Οι γονείς καταρχάς θα πρέπει να αποτελέσουν πρότυπο προς μίμηση για τα παιδιά καταναλώνοντας μικρές ποσότητες φαγητού σε πολλά και μικρά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα πρέπει να είναι φειδωλοί στην κατανάλωση γλυκισμάτων υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες και λιπαρά (σοκολατένια αυγά και τσουρέκια) και να καταναλώνουν σε κάθε γεύμα πλούσιες σαλάτες αλλά και να προτιμούν στα ενδιάμεσα γεύματά τους φρούτα αντί για γλυκά.
Θέματα υγιεινής με τα εντόσθια:
To ΚΕ.Π.ΚΑ (Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών) με στόχο την ενημέρωση των καταναλωτών, δίνει στη δημοσιότητα, πληροφορίες, που αφορούν τα κύρια είδη διατροφής του Πασχαλινού τραπεζιού, για να γνωρίζουν οι Καταναλωτές, όταν προμηθεύονται τα προϊόντα αυτά, τι να αγοράζουν και τι να αποφεύγουν.
Λόγω της μεγάλης ζήτησης εντοσθίων, για την παρασκευή Πασχαλιάτικων εδεσμάτων (κοκορέτσι, μαγειρίτσα κ.α.), γίνεται εισαγωγή ανάλογων ποσοτήτων κατεψυγμένων εντοσθίων, τα οποία, όμως, πωλούνται, συχνά, ως νωπά, παραπλανώντας τον καταναλωτή. Η διάκριση των εντέρων είναι εύκολη, γιατί τα νωπά εντόπια έντερα είναι ακαθάριστα, δηλαδή υπάρχει το εντερικό περιεχόμενο, ενώ τα κατεψυγμένα εισαγωγής, που αποψύχθηκαν, είναι καθαρισμένα. Πολύ μεγάλη προσοχή πρέπει βέβαια να δίνουν και οι μάγειρες ή μαγείρισσες στον καλό και προσεκτικό καθαρισμό των εντοσθίων, διότι περιέχουν πάρα πολλές ακαθαρσίες οι οποίες είναι επιβλαβείς και επικίνδυνες για την υγεία όλων.
Νηστεία και παιδιά
Πόσες μέρες μπορούν να νηστέψουν τα παιδιά;
Τα παιδιά δεν κρίνεται σκόπιμο να νηστέψουν πάνω από 10 ημέρες σε κάθε περίοδο νηστείας και αυτό διότι στερούνται σημαντικές ομάδες τροφίμων και κυρίως εξαιτίας της απουσίας πρωτεΐνης ζωικής προέλευσης στη διατροφής τους (γάλα, γιαούρτι, κρέας, τυρί και ψάρια). Οι πρωτεϊνες είναι απαραίτητες προκειμένου να διασφαλιστεί η βέλτιστη μυϊκή ανάπτυξη των παιδιών αλλά και του ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης κατά τη περίοδο της νηστείας σημειώνονται πολλές ελλείψεις σε ασβέστιο το οποίο είναι απαραίτητο δομικό συστατικό των οστών τα οποία αναπτύσσονται στην παιδική ηλικία (λόγω απουσίας γαλακτοκομικών προϊόντων), σε σίδηρο (κόκκινο κρέας) αλλά και σε άλλες βιταμίνες.
Ποιες νηστίσιμες τροφές περιέχουν τα απαραίτητα συστατικά;
Οι πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης, αν και προσφέρουν σε επαρκείς ποσότητες ορισμένα απαραίτητα αμινοξέα, εμφανίζουν έλλειψη σε άλλα. Τα δημητριακά (σιτάρι, σίκαλη, καλαμπόκι, βρώμη, κριθάρι, ρύζι, ψωμί, ζυμαρικά, όσπρια) και οι καρποί και σπόροι (φιστίκια, φυστικοβούτυρο, ηλιόσποροι, σουσάμι, ταχίνι και χαλβάς) είναι πλούσια σε μεθειονίνη και φτωχά σε λυσίνη. Όταν συνδυαστούν οι φυτικές πρωτεΐνες με τον κατάλληλο τρόπο, τότε παρέχεται στον οργανισμό μια πλήρης και υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη. Έτσι για παράδειγμα συνδυάζοντας τα όσπρια με ρύζι (όπως φακές με ρύζι ή ρεβίθια με ρύζι κτλ) έχουμε ένα πιάτο με μεγάλη πρωτεϊνική αξία.
Ένα εξίσου σημαντικό πρόβλημα είναι η έλλειψη σιδήρου. Σίδηρο φυτικής προέλευσης μπορούμε να εντοπίσουμε στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, ρόκα κτλ), στα όσπρια (φακές, φασόλια μαυρομάτικα) , στα εμπλουτισμένα κυρίως δημητριακά (το ταχίνι και το σουσάμι) αλλά ακόμα και στα θαλασσινά (οστρακοειδή). Πολύ σημαντική βέβαια για την απορρόφηση του μη-αιμικού σιδήρου είναι η παράλληλη πρόσληψη βιταμίνης C για αυτό καλό είναι τα τρόφιμα αυτά να συνδυάζονται με φρούτα και λαχανικά πλούσια σε βιταμίνη C.
Όσον αφορά στο ασβέστιο που βοηθάει στην ανάπτυξη των οστών και είναι απαραίτητο στη διατροφή των παιδιών πολύ σημαντικές πηγές κατά τη διάρκεια της νηστείας είναι οι ξηροί καρποί (αμύγδαλα, σουσάμι, καρύδια), το μπρόκολο, ο χαλβάς, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά αλλά και τα προϊόντα της σόγιας (γάλα σόγιας, τυρί σόγιας τα οποία είναι εξίσου καλές πηγές πρωτεΐνης).
Τέλος ελλείψεις παρατηρούνται σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β και κυρίως στη B12. Πηγές βιταμίνης B12 είναι τα δημητριακά (κυρίως εμπλουτισμένα), οι ξηροί καρποί, τα θαλασσινά και το ταχίνι.
Πώς η νηστεία μπορεί να λειτουργήσει θετικά για την υγεία του παιδιού;
Η νηστεία μπορεί να παρέχει πολλά οφέλη στη διατροφή και στη γενικότερη υγεία του παιδιού διότι:
  • Υψηλή κατανάλωση φυτικών ινών. Λόγω της αυξημένης κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στη νηστεία μπορεί εύκολα να σημειωθεί μείωση στο βάρος (καταπολέμηση παχυσαρκίας) και στα επίπεδα λίπους στο αίμα και στο σώμα. Επίσης βελτιώνεται η λειτουργία του εντέρου και ελαττώνεται η πιθανότητα εμφάνισης δυσκοιλιότητας.
  • Αυξημένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών. Τα φρούτα και τα λαχανικά παρέχουν στον οργανισμό πληθώρα αντιοξειδωτικών δίνοντάς του ευεξία, τόνωση και ενέργεια. Βελτίωση της μνήμης και της πνευματικής λειτουργίας.
  • Αυξημένη κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων. Λόγω της κατανάλωσης θαλασσινών ή σουσαμιού (και ταχίνι), εμπλουτίζουμε τον οργανισμό μας με ω-3 απαραίτητα λιπαρά οξέα τα οποία συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου, βελτιώνουν τη μνήμη και βοηθούν στην μείωση των λιπιδίων.
  • Αυξάνεται η κατανάλωση φυτικών λιπαρών με παράλληλη μείωση του λίπους ζωικής προέλευσης. Στη νηστεία έχουμε μείωση των κορεσμένων λιπαρών ζωικής προέλευσης και ταυτόχρονη αύξηση των λιπαρών φυτικής προέλευσης (π.χ. ελαιόλαδο). Πολύ σημαντική πηγή λιπαρών φυτικής προέλευσης είναι και οι ξηροί καρποί, το ταχίνι, το σουσάμι (πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα).

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σας άρεσε;
Σχολιάστε το!